Zakład Ekofizjologii
adres: Niezapominajek 21, 30-239 Kraków
telefon: (+48) 12 4253301 (wew./ext. 42)
faks: (+48) 12 4251844
t.hura@ifr-pan.edu.pl
Pracownicy
Pracownicy naukowi
- Prof. dr hab. Stanisław Grzesiak
- Dr hab. Maciej Grzesiak
- Prof. dr hab. inż. Franciszek Janowiak
- Dr inż. Agnieszka Ostrowska
- Dr Diana Saja-Garbarz
- Mgr inż. Karolina Urban
Doktoranci
Opis

Poster prezentujący Zakład Ekofizjologii.
TEMATYKA BADAWCZA
Przedmiotem badań jest zintegrowana fizjologia u ważnych roślin uprawnych na poziomie organizmu, organów i procesów oraz ich interakcja z warunkami otoczenia:
● dobowa dynamika zmian wymiany gazowej, stosunków wodnych, parametrów fluorescencji chlorofilu i uszkodzeń membran u roślin poddanych działaniu różnych abiotycznych czynników stresowych
● opracowanie i wykorzystanie fizjologicznych i laboratoryjnych testów do oszacowania wrażliwości roślin uprawnych na stres niedoboru (susza) i nadmiaru (zalewanie) wody w glebie oraz multistresowe oddziaływanie tych czynników ze stresem zbitości gleby
● ilościowa i jakościowa analiza budowy systemu korzeniowego siewek oraz wpływ stresu suszy, zalewania i zbitości gleby na zmiany architektury korzeni
● komunikacja korzenie-liście, równowaga hormonalna (kwas abscysynowy, cytokininy, etylen oraz kwas 1-aminocyklopropano-1-karboksylowy (ACC, prekursor etylenu)) w warunkach stresu suszy, zalewania i niskiej temperatury (chłód, mróz)
● rola kwasu abscysynowgo (ABA) w odporności roślin na stresy abiotyczne i biotyczne oraz w regulacji zdolności komórek i tkanek do regeneracji roślin w warunkach in vitro
● związki fenolowe jako roślinne fotoprotektanty, antyoksydanty oraz hydrofobowe stabilizatory ściany komórkowej w warunkach suszy glebowej
OBECNIE REALIZOWANE PROJEKTY BADAWCZE
Strukturalna i funkcjonalna charakterystyka loci determinujących poziom fenoli ściany komórkowej w warunkach stresu wodnego u pszenżyta
Finansowanie: Narodowe Centrum Nauki
Numer projektu: 2018/31/B/NZ9/00298
Kierownik: dr hab. Tomasz Hura
Wykonawcy z IFR PAN: dr Agnieszka Ostrowska
Okres realizacji: 2019-2022
Zmiany intensywności wybranych procesów fizjologicznych, biochemicznych i molekularnych wywołanych równoczesnym działaniem stresów zbitości gleby i suszy glebowej u pojedynczych mieszańców kukurydzy różniących się stopniem wrażliwości na te stresy
Finansowanie: Narodowe Centrum Nauki
Numer projektu: 2018/29/B/NZ9/01510
Kierownik: dr hab. Maciej Grzesiak
Wykonawcy z IFR PAN: prof. Stanisław Grzesiak, dr Michał Dziurka, dr Anna Maksymowicz
Okres realizacji: 2019-2021
OSTATNIO REALIZOWANE PROJEKTY BADAWCZE
ERANET GAS – Genetyczna Adaptacja Sorga: opata na genomice hodowla rośliny energetycznej nowej generacji dla zrównoważonego rozwoju Europy
Finansowanie: Narodowe Centrum Badań I Rozwoju, Program: ERA-NET Bioenergy
Konsorcjum: ERANET GAS (Niemcy, Szwecja, Polska)
Numer projektu: ERA-NET-BIOENERGY/3/2013
Kierownik części polskiej: Franciszek Janowiak
Wykonawcy z IFR PAN: Katarzyna Kaczanowska
Okres realizacji: 2013-2016
WAŻNE OSIĄGNIĘCIA BADAWCZE
● wykazano korzystny wpływ suszy glebowej w fazie wegetatywnego wzrostu pszenżyta na mechanizmy adaptacji do kolejnej suszy w fazie rozwoju generatywnego
Hura T, Hura K, Grzesiak MT (2011) J Agron Crop Sci 197: 113-123
● określono wpływ zbitości gleby na morfologiczną budowę korzeni, potencjał wody i wymianę gazową liści siewek kukurydzy i pszenżyta
Grzesiak MT (2009) Plant Root 3: 10-16
● wykazano zależność poziomu odporności na chłód siewek kukurydzy z ich zdolnością do szybkiej akumulacji ABA w warunkach chłodu
Janowiak F, Maas B, Dörffling K (2002). J Plant Physiol 159: 635-643
Janowiak F, Luck E, Dörffling K (2003) J Agron Crop Sci 189: 156-161
● określono rolę ABA w indukcji ekspresji białek dehydryn (DHN44) w nasionach buka w trakcie ich dojrzewania i nabywania odporności na odwodnienie
Kalemba ME, Janowiak F, Pukacka S (2009) Trees-Struct Funct 23: 305-315
● określono zmiany ABA w pylnikach pszenżyta i ich rolę w androgenezie
● wykazano istotny udział związków fenolowych w mechanizmach adaptacji do suszy
Hura T, Grzesiak S, Hura K, Thiemt E, Tokarz K, Wędzony M (2007) Ann Bot 100: 767-775
Hura T, Hura K, Grzesiak S (2009) J Plant Physiol 166: 1720-1733
Hura T, Hura K, Grzesiak MT (2011) J Agron Crop Sci 197: 113-123
● udział w powstaniu pierwszej mapy genetycznej pszenżyta
Tyrka M, Bednarek P, Kilian A, Wędzony M, Hura T, Bauer E (2011) Genome 54: 391-401
OFERTA BADAWCZA
Oferujemy następujące możliwości badań i współpracy w ramach projektów badawczych:
● pomiar zawartości fitohormonu kwasu abscysynowego (ABA) w materiale roślinnym metodą ELISA (Enzyme-Linked ImmunoSorbent Assay)
zastosowano m.in. w Dubas E, Janowiak F, Krzewska M, Hura T, Żur I (2013) Plant Cell Reports 32: 1465-1475
kontakt: Franciszek Janowiak, f.janowiak@ifr-pan.edu.pl
● określenie całkowitej zdolności antyoksydacyjnej – pomiar zawartości mało-cząsteczkowych antyoksydantów w tkankach roślinnych metodą DPPH (2,2-Diphenyl-1-picrylhydrazyl) zaadaptowaną na płytki mikrotitracyjne z wykorzystaniem czytnika płytek
zastosowano m.in. w Żur I, Dubas E, Krzewska M, Janowiak F, Hura K, Pociecha E, Bączek-Kwinta R, Płażek A (2014) Plant Cell Tissue Organ Cult 119: 79-94
kontakt: Franciszek Janowiak, f.janowiak@ifr-pan.edu.pl
● pomiar zawartości związków fenolowych (wolnych i związanych ze ścianą komórkową) oraz nadtlenku wodoru
zastosowano m.in. w Hura T, Hura K, Grzesiak S (2009) J Plant Physiol 166: 1720-1733
kontakt: Tomasz Hura, t.hura@ifr-pan.edu.pl
● analiza płynności błon biologicznych w zawiesinie komórek, protoplastach i chloroplastach
zastosowano m.in. w Dubas E, Janowiak F, Krzewska M, Hura T, Żur I (2013) Plant Cell Reports 32: 1465-1475
kontakt: Tomasz Hura, t.hura@ifr-pan.edu.pl
● określenie morfologicznych cech poszczególnych komponentów systemu korzeniowego siewek (liczba, długość, masa)
zastosowano m.in. w Grzesiak MT (2009) Plant Root 3: 10-16
kontakt: Maciej Grzesiak, m.grzesiak@ifr-pan.edu.pl
● ocena stopnia wrażliwości genotypów różnych gatunków roślin uprawnych na abiotyczne stresy w warunkach polowych i szklarniowych na podstawie zmian plonowania roślin oraz fizjologicznych/biochemicznych laboratoryjnych testów wrażliwości
zastosowano m.in. w Grzesiak MT, Waligórski P, Janowiak F, Marcińska I, Hura K, Szczyrek P, Głąb T (2013) Acta Physiol Plant 35: 549-565
kontakt: Maciej Grzesiak, m.grzesiak@ifr-pan.edu.pl
● ocena zmian ogólnego składu chemicznego materiału biologicznego w odpowiedzi na działanie biotycznych i abiotycznych czynników stresowych
zastosowano m.in. w Saja D, Ryś M, Skoczowski A (2016) Acta Physiol Plant 38: 168
kontakt: Diana Saja, d.saja@ifr-pan.edu.pl
Publikacje
-
- Rut G.
- Grzesiak M.
- Maksymowicz A.
- Jurczyk B.
- Rzepka A.
- Hura K.
- Grzesiak S.
- Responses of a root system structure to soil compaction stress among maize (Zea mays L.) hybrids.
- 2022.
- Journal of Agronomy and Crop Science, 208: 106– 119.
-
- Saja-Garbarz D.
- Libik-Konieczny M.
- Fellner M.
- Jurczyk B.
- Janowiak F.
- Silicon-induced alterations in the expression of aquaporins and antioxidant system activity in well-watered and drought-stressed oilseed rape.
- 2022.
- Plant Physiology and Biochemistry, 174: 73-86.
-
- Ryś M.
- Saja-Garbarz D.
- Skoczowski A.
- Phytotoxic effects of selected herbal extracts on the germination, growth and metabolism of mustard and oilseed rape.
- 2022.
- Agronomy, 12: 110.
-
- Maślanka M.
- Bach A.
- Janowiak F.
- Early-stage application of exogenous aba enhances the differentiation of somatic embryos in Tulipa L. 'apeldoorn' cultures.
- 2021.
- Propagation of Ornamental Plants, 21: 43-51.
-
- Kula-Maximenko M.
- Niewiadomska E.
- Maksymowicz A.
- Ostrowska A.
- Oklestkova J.
- Pěnčík A.
- Janeczko A.
- Insight into details of the photosynthetic light reactions and selected metabolic changes in tomato seedlings growing under various light spectra.
- 2021.
- International Journal of Molecular Sciences, 22: 11517.