Prof. dr hab. Izabela Marcińska

Byli i Emerytowani Pracownicy Naukowi
Zakład Biotechnologii
(+48) 12 4253301 (wew./ext. 48)
i.marcinska@ifr-pan.edu.pl
Wernalizacja • podwojone haploidy pszenicy i owsa • stres osmotyczny

Publikacje

więcej publikacji

Projekty

WYKSZTAŁCENIE I STOPNIE NAUKOWE

1967-1972 studia na Wydziale Matematyczno-Fizyczno-Chemicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

1972 Magister chemii, specjalność - chemia organiczna

1994 Doktor nauk rolniczych, zakres agronomia-fizjologia roślin Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie

2004 Doktor habilitowany nauk rolniczych, zakres agronomia-fizjologia roślin

2014 Profesor nauk rolniczych w zakresie agronomia-fizjologia roślin

PRZEBIEG PRACY ZAWODOWEJ

1972 –1990 Specjalista chemik w Zakładzie Fizjologii Roślin (obecnie Instytut) Polskiej Akademii Nauk (ZFR PAN) w Krakowie

1990 –1994 Asystent i starszy asystent naukowo-badawczy w  ZFR PAN w Krakowie

1994 – 2005 Adiunkt w ZFR PAN w Krakowie

2005 – 2011 Docent w IFR PAN w Krakowie 
2011 – 2019 Profesor nadzwyczajny w IFR PAN w Krakowie

2019 - obecnie Profesor Instytutu IFR PAN w Krakowie

PEŁNIONE FUNKCJE

1972 - 1990 Inspektor ochrony radiologicznej w Laboratorium Izotopowym klasy II w ZFR PAN, w Krakowie

1994 – 2005 Kierownik Laboratorium Kultur Tkankowych w ZFR PAN w Krakowie

2005 – 2011 Kierownik Zakładu Biotechnologii IFR PAN w Krakowie

2007 – 2011 Delegat Polski do Rady Zarządzającej Akcji COST FA0605 pt. "Signalling Control of  stress Tolerance and Production of Stress Protective Compounds in Plants" (INPAS)

Od 2005 Członek Rady Naukowej IFR PAN w Krakowie

TEMATYKA BADAWCZA

  • Tolerancja stresu suszy u zbóż – niedobór wody w glebie oraz stres osmotyczny wywoływany PEG w kulturze hydroponicznej, określanie wskaźników fenotypowych i indeksów tolerancji na stres suszy, wskaźników fizjologicznych m. in. kinetyki fluorescencji chlorofilu a i parametrów wymiany gazowej, wskaźników biochemicznych m. in. potencjału osmotycznego, zawartości fenoli, cukrów, proliny, MDA, barwników fotosyntetycznych, antyoksydantów, ABA i poliamin w celu selekcjonowania genotypów  bardziej odpornych i wrażliwych na stres suszy
  • Kultury in vitro – optymalizacja prowadzenia długoterminowej kultury zawiesiny komórkowej pszenicy poprzez dobór wielkości naczyń hodowlanych, masy kalusa, rodzaju hormonów, związków nieorganicznych, stężenia sacharozy w pożywce oraz temperatury; badanie rozwoju bielma pszenicy i pszenżyta oraz próby jego regeneracji; optymalizacja indukcji i regeneracji haploidalnych zarodków oraz uzyskiwania podwojonych haploidów pszenicy i owsa i ich zastosowanie w hodowli roślin  

 STOSOWANE METODY

Kultury w warunkach sterylnych – wykorzystanie różnego rodzaju eksplantatów w pożywkach płynnych i zestalonych agarem
Metody spektrofotometryczne  – oznaczanie zawartości wskaźników biochemicznych do oceny poziomu tolerancji różnych genotypów roślin uprawnych na abiotyczne stresy
Metody fluorescencyjne i fotosyntetyczne – porównywanie sprawności aparatu fotosyntetycznego PSII w warunkach optymalnych i stresu osmotycznego
Metody mikroskopowe – ocena morfologiczna i żywotności komórek i tkanek w kulturach płynnych i zestalonych

PUBLIKACJE I UDZIAŁ W GRANTACH

Autorka lub współautorka w ponad 100 artykułach naukowych, udział w ponad 25 grantach w tym jako kierownik w 7 z nich

STAŻE ZAGRANICZNE

• Wegry, Cereal Research Non-Profit Company w Szeged, pobyt naukowy w ramach współpracy dwustronnej, projekt pt. "Electrospray ionization mass spectrometry studies on the hormonal background of regeneration in wheat callus cultures as influenced by growth substances of the nutrient media” – 1998, 1999, 2000, 2001, 2003.
• Austria, Austrian Research Centres GmbH w Seibersdorf, pobyt naukowy w ramach współpracy dwustronnej Pt. “Micro array studies to investigate the function the wheat defence genes after challenging with Fusarium head blight and Puccinia recondita” – po 1 tygodniu w latach 2003, 2004 i 2005.
• Łotwa (Birini), spotkanie partnerskie grupy krajów nadbałtyckich w związku z poszukiwaniem platformy współpracy w ramach tematu: "Biotechnologies for Knowledge Based Bioeconomy" 1 tydzień 2006. 
• Czechy, Institute of Experimental Botany Academy of Sciences  w Pradze, pobyt naukowy w ramach współpracy dwustronnej Pt.  „Sygnały elektryczne w rozwoju roślin” – po 1 tygodniu w latach 2006, 2007 i 2009.
• Austria, Institute of Biophysics and X-Ray Rentgenography Austrian Academy of Science w Graz, pobyt naukowy w ramach współpracy dwustronnej pt. „Struktura lipidów i oddziaływanie lipidy-hormony w naturalnych i modelowych membranach w różnicujących i nieróżnicujących się komórkach kalusa”, 2 tygodnie 2007.
• Finlandia, MTT Agrifood Research Finland, Plant Production Research, Crops and Biotechnology, pobyt naukowy związany z konsultacją w sprawie optymalizacji uzyskiwania podwojonych haploidów owsa – 1 tydzień 2007
• Belgia (Bruksela), Włochy (Matera), Estonia (Tartu), Hiszpania (Walencja) i Cypr (Limassol), zebrania połączone z konferencjami naukowymi kilkudziesięciu członków Rady Nadzorczej akcji COST FA0605 pt. „Signalling Control of Stress Tolerance and Production of Stress Protective Compounds in Plants” (INPAS), z racji pełnienia przedstawicielstwa Polski. 5-krotnie po 5 dni w latach 2007, 2008, 2009, 2010 i 2011. 

DZIAŁALNOŚĆ DYDAKTYCZNA

Promotor 9 prac magisterskich w Akademii Rolniczej (obecnie Uniwersytet) im. H. Kołłątaja w Krakowie
Promotor zakończonych 3 prac doktorskich w Międzynarodowym Studium Doktoranckim Nauk Przyrodniczych PAN w Krakowie:

Dr Dominika Gil pt.”Optymalizacja warunków kultury zawiesinowej pszenicy w celu uzyskania maksymalnej morfogenności” , obroniona w roku 2006 
Dr Agnieszka Kulig pt. „Wykorzystanie linii podwojonych haploidów mieszańca Chinese Spring x SQ1 do poprawy cech użytkowych pszenicy”, obroniona w roku 2010
Dr Agata Nowakowska."Optymalizacja metody otrzymywania podwojonych haploidów owsa Avena sativa L.", obroniona w roku 2012

DZIAŁALNOŚĆ ORGANIZACYJNA

Organizacja konferencji:

  • Dwa warsztaty naukowe w IFR PAN, w ramach europejskiego projektu „Quality of Life and Management of Living Resources” (Centre of Excellence “CROPSTRESS”)

          5-8.01.2004: “Newest analytical methods in plant biology”
         13-18.03.2005: “Methods of molecular genetics in plant biology”

  • Ogólnopolska Konferencja Naukowa pt. „Zastosowanie kultur in vitro w fizjologii roślin” (IFR PAN, Kraków 2006, 2008, 2013 i 2016
  • Redaktor naczelna dwóch wydawnictw Zeszytów Problemowych Postępów Nauk Rolniczych

Zeszyt 523 pt. Kultury in vitro w fizjologii roślin. 2007. str. 251, ISSN 0084-5477 
Zeszyt 534 pt. Kultury in vitro w fizjologii roślin. 2009. str. 317, ISSN 0084-5477

  • Redaktor naczelna Acta Biologica Cracoviensia, series Botanica,  IX National Conference "In Vitro Cultures In Plant Physiology" Abstracts, Vol. 55, suppl.2
  • Redaktor naczelna Acta Biologica Cracoviensia, series Botanica, X Conference "In Vitro Cultures In Plant Physiology" Abstracts, Vol. 58, suppl.2 

MONOGRAFIE

1. Marcińska I. Przekazywanie zdolnosci do kwitnienia poprzez tkankę kalusową pszenicy ozimej. Monografie 4. Wyd. IFR PAN, Kraków 1996, ISBN 83-86878-05-3, s.71.

2. Marcińska I. Kultura zawiesiny komórkowej pszenicy. Monografie 11. Wyd. IFR PAN, Kraków 2003, ISBN 83-86878-18-5, s.207. 

ROZDZIAŁY W KSIĄŻKACH

Marcińska I. Cytokininy. W: Fizjologia Roślin Sadowniczych. Jankiewicz L.S., Lipecki J.,(Ed), PWN Warszawa 2011, 13-20. 

RECENZJE KSIĄŻEK

Marcińska I., Wędzony M. 1996:  W.R. Carlile. Control of Crop Deseases. 2nd edition. Cambridge University Press, in Acta Physiol. Plant. 18(2), 1995, xvi + 112 pp

Filek M., Marcińska I. 1996: S.R. Caplan, I.R. Miller and G. Milazzo (eds.). Bioelectrochemistry: General introduction. Vol. 1:  Birkhäuser Verlag, Basel,  in  Acta Physiol. Plant.-Boston, Berlin, 1995, viii+368 pp.

Marcińska I., Filek M. 1996: D. Walz, H. Berg and G. Milazzo (eds.).- Bioelectrochemistry of cells and tissues. Vol. 2:  Birkhäuser Verlag, Basel,  in Acta Physiol. Plant.- Boston, Berlin, 1995, ix+301 pp.

Wędzony M., Marcińska I. 1996: C. Willmer, M. Fricker. Stomata. 2nd edition. Topics in Plant  Funct. Biol. 2., in Acta Physiol. Plant. 18(2):1996, 375  pp.

Marcińska I. 1997: S. Mohan Jain, S. K. Sopory, R. E. Veilleuxx (Eds.). In vitro haploid production in higher plants. Vol. 1: Fundamental aspects and Methods, Kluwer Acadeemic Publishers, in Acta Physiol. Plant. 19(2) 1996, xiv+356 pp

Marcińska I., Czyczyło-Mysza I. 2010: A Guide to QTL Mapping with R/qtl (Statistics for Biology and Health). Karl W. Broman, Saunak Sen, 2009, vii-400 pp. 

NAGRODY I WYRÓŻNIENIA

• 1994 - Praca doktorska z wyróżnieniem

• 2003 - Nagroda i wyróżnienie zespołowe uzyskane w konkursie sponsorowanym przez FRANK HELIANTHUS FOUNDATION na Węgrzech, za wyniki badań współpracy dwustronnej, przedstawione w postaci manuskryptu pt.: „Cytokinin differences between young embryo- and inflorescence-derived cell cultures of winter wheat (Triticum aestivum L) and their possible relationship to the contrasting vernalisation requirement of the regenerants”.

• 2004 - Srebrny Krzyż zasługi Polskiej Rzeczypospolitej za aktywność naukową i organizacyjną w IFR PAN

• 2014 - Wyróżnienie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi za osiągnięcia w zakresie postępu w rolnictwie, rozwoju wsi, rynkach rolnych i rybołówstwie. Temat: Uzyskanie linii podwojonych haploidów owsa (Avena sativa L.) metodą krzyżowania oddalonego; zespół autorski: IFR PAN: dr hab. inż. Edyta Skrzypek, dr hab. Marcińska I. prof. IFR PAN, dr hab. inż. Czyczyło-Mysza I., dr Kinga Dziurka dr Agata Nowakowska, SHR Sp. z o.o., Gr. IHAR: dr inż. Zygmunt Nita, inż. Krystyna Werwińska

ORCID iD  https://orcid.org/0000-0002-5351-6524

Scopus Author ID: 6602137136

PBN-ID: 5e7093f0878c28a0473b3b81