Opracowanie efektywnej metody uzyskiwania podwojonych haploidów owsa

Streszczenie za rok 2013 projektu pt. „Opracowanie efektywnej metody uzyskiwania podwojonych haploidów owsa”

finansowanego przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Nr decyzji MRiRW:  HOR hn 801-1/13

Kierownik tematu: dr hab. inż. Edyta Skrzypek

Cel badań: Celem badań było opracowanie warunków uzyskiwania haploidalnych roślin, a następnie linii DH owsa (Avena sativa L.) metodą krzyżowań oddalonych, poprzez zapylanie pyłkiem kukurydzy.

Materiał i metody: Podwojone haploidy 46 genotypów owsa uzyskiwano poprzez zapylanie pyłkiem kukurydzy. Wykastrowane kwiatki po zapyleniu traktowano syntetyczną auksyną w dwóch stężeniach. Zaindukowane haploidalne zarodki regenerowano na pożywce 190-2. Uzyskane rośliny pasażowano na pożywke MS0, a następnie aklimatyzowano do warunków naturalnych i podwajano liczbę chromosomów. Rośliny do dojrzałości rosły w warunkach szklarniowych.

Wyniki: W bieżącym roku wykastrowano 848 wiech (24816 kwiatków). Po traktowaniu auksyną uzyskano 22896 powiększonych zalążni. Nie stwierdzono istotnych różnic w liczbie powiększonych zalążni oraz w liczbie utworzonych haploidalnych zarodków w zależności od stężenia 2,4-D dla badanych genotypów owsa. Zaindukowano 1614 haploidalnych zarodków wszystkich badanych genotypów. Zarodki dwóch genotypów: P5 i 2.9137 nie rozwinęły się w rośliny. Najwięcej zarodków i roślin w przeliczeniu na wykastrowane kwiatki otrzymano z genotypu DC 11003. Do warunków naturalnych zaaklimatyzowano 383 haploidalne rośliny. Proces kolchicynowania prztrwało 151 roślin. Analiza cytometryczna wykazała, że 103 rośliny podwoiły liczbę chromosomów. Uzyskano 89 linii DH owsa z 34 genotypów na 46 badanych. Średnio z wszystkich testowanych genotypów otrzymano 6,3 zarodka, 1,4 haploidalne rośliny oraz 0,3 linii DH w przeliczeniu na sto wykastrowanych kwiatków.